سلام و عرض ادب
من در بحث کردن ید طولایی دارم! تا دلتون بخواد با غیر همفکرانم بحث کردم، از فرهنگ ها و کشورهای مختلف. بخاطر محیطی که در اون بزرگ شدم با طیف وسیعی از افراد در رفت و آمد بودم؛ مسلمان، مسیحی، یهودی، سکولار، لاییک، بی دین و ... و به خاطر کنجکاوی ذاتی که داشتم بارها و بارها با این افراد بحث کردم، کلنجار رفتم و سر و کله زدم.
به تجربه به من ثابت شده که قانع کردن طرف مقابل از طریق بحث کردنِ چهره به چهره کاریست بس دشوار. و البته گاهی غیر ممکن. و اگر مهارت کافی نداشته باشم و غیر حرفه ای بحث کنیم نتیجه ی عکس میگیرم و بجای نزدیک کردن عقاید دیگران به عقاید خودمون، اون ها رو از عقایدمون زده میکنیم، یعنی همون اتفاقی که در این وبلاگ کم و بیش دیده میشه.
وقتی به بعضی از کامنت ها نگاه میکنم یه چیزی آزارم میده، اونم سبک بحث کردن بعضی از دوستان عزیزم هست. گاهی وقتها ما میدان بحث رو با میدان جنگ اشتباه میگیریم و سعی میکنیم به هر طریقی که شده بر دیگری پیروز بشیم. اما آیا این مدل بحث کردن واقعا نتیجه ای هم میده؟ من بعید میدونم.
در همین رابطه میخوام چند نکته ای رو خدمتتون عرض کنم. اگر تصمیم گرفتین با غیر همفکرانتون بحث کنین پیشنهاد میدم این نکات رو مد نظر قرار بدین. اگرچه قانع کردن دیگران صرفا از طریق بحث کردن کار سختیست اما اگر حرفه ای بحث بشه نتایج بهتری در انتظار ما خواهد بود.
یک: دنیای ما، دنیاییست متنوع و متکثر
چه بخواهیم و چه نخواهیم ما در دنیایی متنوع و متکثر زندگی میکنیم. آدمها با هم متفاوتند، دنیایشان یکی نیست، مانند هم فکر نمیکنند. حق هم دارند که چنین باشند. دلیلش روشنه؛
تجربیات انسانها در طول زندگی با هم یکی نیست، این تجربیات غیر یکسان باعث بوجود اومدن ذهنیات و پیش فرضهای غیر یکسان میشه. طبیعیست دو فردی که ذهنیات و پیش فرضهای یکسان ندارند دنیا رو مانند هم نمیبینند.
پس در این دنیای رنگارنگ نباید انتظار داشته باشیم که همه به همان نتیجه ای برسند که ما رسیدیم. قبل از آغاز مباحثه تکثر رو به رسمیت بشناسیم.
دو: در بحث کردن ابتدا دنیا رو از زاویه دید طرف مقابلتون ببینین
این یک نکته بسیار مهم و کلیدی هست. برای اینکه در بحث کردن تاثیر گذاری خوبی داشته باشیم و بتونیم دیگری رو قانع کنیم قبل از هر چیز خودمون رو جای طرف مقابل بزاریم و ببینیم اون شخص دنیا رو از کدوم پنجره نگاه میکنه و به دقت از همون زاویه و با همون شعاع دید به دنیا بنگیریم. چه بسا خیلی از ادله هایی که ما در بحث میاریم برای اون شخص اصلا قابل رؤیت و پذیرش نباشه. دلیلش روشنه! چون اون دنیا رو یه جور دیگه میبینه. مثل این میمونه که شما هر دو در یک خانه باشید اما هر کدومتون از یک پنجره جداگانه به دنیا نگاه بکنه، شما از درون پنجره ی خودتون و با شعاع دیدی که دارین ادله هایی رو میبینین و به طرف مقابل میگین ببین این ادله چقدر روشنه! اما طرف مقابل میگه: کو؟ کو؟ پس چرا من نمیبینم!
سه: کی میتونه ادعا کنه حق بطور کامل در جیب منه؟!
این هم نکته بسیار مهمی هست، من قبلا هم به این نکته اشاره کردم، الان نیز اشاره میکنم؛ خودحق پنداری خطرناکه دوستان! احتیاط کنین. مخصوصا اگر خودحق پنداری از طرف یک فرد مذهبی باشه خطراتش صدچندان میشه. این یک بلای خانمان سوز هست که ما فکر کنیم در هر حال حق هستیم.
میدونین چرا تاکید میکنم خطرناکه؟ حتما شنیدین به گاز گرفتگی میگن مرگ خاموش. چرا؟ چون خبر نمیکنه. یقین گرفتگی هم مث گاز گرفتگی هست، خبر نمیکنه! آدم نمیدونه کِی دچارش شده. بدون اینکه دست و پا بزنه غرق میشه.
بسیاری از جنایتکاران تاریخ یقین داشتن که حق هستن. همین داعش رو ببینید، بسیاری از همین داعشیان با نیت قرب الهی سر میبُرند. چرا؟ چون به یقین رسیدن که حق با اونهاست. اگر ذره ای تردید میکردند که راهی که میروند خطاست اینهمه فجایع به بار نمیومد. البته منظور این نیست که شما نباید به عقایدتون پایبند باشین اما همیشه روزنه ای باقی بزارین و درصدی احتمال بدین که شاید عقایدتون اشتباه باشه. اگر همین روزنه و همین درصد احتمال خطا در بین همه ما وجود داشته باشه دنیای ما خیلی زیباتر میشه.
کوتاه سخن اینکه در بحث کردن و به طور کلی در مواجه با غیر همفکران، فکر نکنید که حق مطلقا درجیب شماست.
چهار: جواب نیش و کنایه،نیش و کنایه هست! با ملایمت بحث کنید
متاسفانه نیش و کنایه زدن در کامنتهای بعضی دوستان عزیزم دیده میشه، یکی نیش میزنه و دیگری در جواب این نیش، کنایه ای بار طرف مقابل میکنه. این نیش و کنایه زدنها ذره ای تاثیر مثبت نداره. از شما خواهش میکنم هیچ وقت در مباحثه نیش و کنایه نزنین که هم وجه خودتون از بین میره و هم طرف مقابل از شما گریزان میشه. طعنه آمیز صحبت کردن به اندازه یک ارزن ارزش علمی نداره. هدف شما از بحث کردن چیه؟ قانع کردن طرف مقابل؟ یا به رخ کشیدن اطلاعات و دانشتون؟ یا خدای نکرده کوباندن طرف مقابل؟ با نیش و کنایه و جدل کردن نمیشه دیگران رو قانع کرد. نیش بزنی نیش میخوری!
این مواردی که عرض کردم یه بخش دومی هم داره که ان شاءالله در آینده پست میکنم.
با تشکر
"میتی کمان"
↓ موضوعات مرتبط ↓ :
مسائل متفرقه (۷۵۸ مطلب مشابه)
مطالب کاربران (۸۹۱ مطلب مشابه)