بسم الله الرحمن الرحیم
شریعتی: این طور نبوده که مردم در زمان حیات اهل بیت مکرر و مرتب با آنها در ارتباط باشند.
حاج آقا عالی: نه واقعا نبوده از همان موقع بحث شبکهی نمایندگی و جانشینی را به گونه ای جا انداخته بودند امام صادق علیه السلام به یکی از شاگردان اش فرمود در آن شهرت بنشین و در مسجد شهرت بنشین و فتوا بده معنایش همان مرجعیت است دیگر در مسائل دینی آن چیزهایی که از امام ات یاد گرفتی من دوست دارم مثل تو در شیعیان ام باشند .
این یک چیزی است که در آن زمان راه افتاد در زمان غیبت امام زمان علیه السلام طبیعتا همان خط ادامه دارد یعنی در نظام امامت و ولایت رابطهی مردم با رهبر الهی هیچ موقع قطع نمیشود .
حالا یا مستقیم با رهبر الهی مرتبط است یا با واسطه. رابطهی زمین و آسمان هیچ موقع قطع نمیشود و این نقطهی قوت مکتب اهل بیت است که رها شده نیستند به واسطهی آن رهبری که منصوب از طرف خداست مردم با او ارتباط دارند یا بی واسطه یا با واسطه و از این جهت خیلی ارزشمند است .
در زمان غیبت حضرت ولی عصر این زمانی که ما در آن هستیم طبیعتا امام زمان نائب خاص ندارد که یک شخصی با اسم و رسم خاصی او معرفی شود به عنوان نائب. نائبان عام یعنی اهل بیت و امام زمان ضابطههایی دادهاند شرایطی را دادهاند که این شرایط در هر کسی باشد به عنوان نائب و جانشین حضرت در زمان غیبت محسوب میشود .
روایتی از امام عسکری علیه السلام است معروف است در احتجاج طبرسی و کتابهای دیگر وسائل الشیعه نقل شده ایشان فرمودهاند کسانی که فقیه باشند دین شناس باشند به صورت سطحی چهار مطلب به گوش آنها نخورده باشد عمیقا دین و جوامع دین را بشناسند و همچنین کسب باشد که هوای نفس نداشته باشد بتواند مهار نفس خودش را نگاه دارد مخالف هوای نفس اش باشد برای قوم و قبیله و زن و بچه ی خودش امتیازات قائل نشود تقوای دینی و عدالت را داشته باشد و همچنین حافظ دین اش باشد شجاعت داشته باشد غیرت دینی داشته باشد و همچنین آگاهی زمان داشته باشد که بتواند از دین حفاظت بکند هم آگاهی داشته باشد در زمان خودش هم شجاعت و غیرت دینی باشد که حفاظت بکند و تسلیم خداوند متعال باشد.
کسی که این شرایط را داشته باشد فردی دین شناس عادل آگاه به زمان شجاع و دارای غیرت دینی مردم از این تقلید بکنند تبعیت بکنند این به عنوان جانشین ما است در جایی که دسترسی به ما ندارید بعد خود امام عسکری علیه السلام فرمود این شرایط در همه جمع نمیشود این در بعضیها است یعنی در واقع بحث در رابطه با تقلید، تقلید از آن کسی است که نزدیکترین افراد به اهل بیت است درست است که خود اهل بیت هیچ خطای علمی و عملی ندارند معصوماند و در زمان غیبت افراد دیگر غیر معصوم هستند اما غیر معصوم درصد خطاهایشان با هم فرق میکند .
یک فقیه دین شناسی که عدالت این چنینی و تقوای این چنینی دارد طبیعتا درصد خطایش از دیگران بسیار کمتر است و از این جهت حجت است اینها حجت قرار گرفته شده برای مردم و مردم باید از آنها تبعیت بکنند این تبعیت همان کاری است که همهی عقلا میکنند که در مسائل فنی و تخصصی رجوع به متخصص میکنند . در این جهت هم همین طور است.
مرحوم سید البحرالعلوم این را خواهر زادهی ایشان سید جواد آملی که از فقها بود صاحب کتاب مفتاح الکرامه که بسیار ارزشمند است ایشان میگوید که علامهی بحرالعلوم که دایی اش بود دنبال ایشان رفتم که از شهر خارج شد مسجد کوفه بود یا جایی بود با امام زمان علیه السلام در یک تشرفی بود که حضرت ولی عصر علیه السلام به ایشان فرموده بود شما در این زمان مامور به ادلهی ظاهری هستید ادله و احکام ظاهری یعنی خود معصوم حکمی که میگوید حکم واقعی است خطا ندارد اما ما در زمان خودمان آن چیزی که بر ما حجت است فتوای مرجع ماست ولو خطا هم باشد چون او تلاش اش را کرده ولو راه دیگری نداریم برای ما حجت است.
شریعتی: خود معصومین هم این را از ما خواستند.
حاج آقا عالی: بله شرایطی است که خودشان فرمودند در زمان غیبت. معصومین ما را ارجاع دادند به فقهایی که واجد این شرایط هستند منتها یک سوال مهمی که پیش میآید این است که آیا همهی فقها جانشین معصوم اند؟ نائب امام اند؟ در زمان غیبت همهشان نائب امام هستند؟ جواب این است که همهی فقها که این شرایط را داشته باشند در منصب فتوا جانشین معصوماند یعنی خود معصوم یکی از شئون اش یکی از کارهایش این است که فتوا بدهد احکام دین را برای مردم تبیین بکند در زمان غیبت در تبیین احکام دین همهی فقهایی که واجد شرایط هستند جانشین اند.
شریعتی: یعنی همان رسالههای عملیه؟
حاج آقا عالی: آفرین که محصولش میشود این رسالههای عملیه. تعدد اینها هیچ اشکالی ندارد و هم چنین در منصب قضاوت همین طور این منصب که یکی دیگر از مناصب معصومین است که رفع خصومت میکنند اینها هم اگر مثلا مراجع متعددی باشند که قضاوت بکنند اشکالی ندارد مگر این که بگوییم چون باید یک وحدت رویهی قضایی باشد از این جهت تعدد نباید باشد .
اما در یکی دیگر از مناصب اهل بیت که منصب ادارهی جامعه است یکی از کارهایی که اهل بیت اگر برایشان موقعیت پیش بیاید مدیریت و حکومت است در اینشان این طور نیست که همهی علما جانشین باشند همهی فقها جانشین باشند این جا فقط یک نفر است .
حتی در زمان خود معصومین هم در جایی که دو معصوم در یک زمان بودند فقط یکیشان مدیریت جامعه را و به تعبیری امامت را به عهده داشت در زمان امیرالمومنین و پیغمبر اکرم که هر دو معصوم بودند پیغمبر بود که امامت و رهبری جامعه را داشت در زمان امام حسن و امام حسین یکیشان امام بودند .
پس بنابراین در مسئلهی حاکمیت ادارهی جامعه این جا معنا ندارد که همهی فقها حاکمیت داشته باشند که هرج و مرج است و انسجام جامعه به هم میخورد طبیعتا این جا فقط یک نفر آن وقت این یک نفری که در ادارهی جامعه میخواهد جامعه را به دست بگیرد در عین حال که شرایط فقاهت و بقیه را دارد ولی شرایط سنگین تری دارد یعنی مدیریت مدبریت آگاهی بسیار وسیع به وضعیت پیجیده و معادلات پیچیدهی جهانی باشد تا حفظ بکند.
شریعتی: یعنی فراتر از آن روایت امام حسن عسکری؟
حاج آقا عالی: یعنی فراتر از آن مقداری که یک فقیه در منصب فتوا و قضاوت میخواهد داشته باشد این در منصب حاکمیت بر مردم است طبیعتا این شرایط بسیار شرایط محدودی خواهد بود که ما این را به عنوان ولایت فقیه میشناسیم ولایت و سرپرستی جامعه را فقیه به عهده میگیرد و این را خود معصومین گذاشتند .
امام زمان علیه السلام در یک توقیعی که یعقوب بن اسحاق این سوال را کرده بود در زمان غیبت صغری که از حضرت سوال کرده بود به واسطهی دومین نائب حضرت محمد بن عثمان امری که از حضرت بپرسید در زمان غیبت در حوادثی که پیش میآید و مشکلاتی که پیش میآید به چه کسی رجوع کنیم امام زمان علیه السلام مرقوم کردند در توقیعشان فرمودند أمَّا الْحَوادِثُ الْواقِعَةُ فَارْجِعُوا فیها إلی رُواةِ حَدیثِنا در حوادثی که پیش میآید نه در احکام حوادث در خود اتفاقات جاری اجتماع حوادثی که چه بسا بنیان کن است یعنی میتواند جامعهی شیعه را از هم بپاشد در این طور حوادث به راوایان حدیث ما رجوع کنید.
راویان نه آن کسانی که فقط روایات را نقل میکنند مثل ضبط صوت یعنی کسانی که میفهمند و فهم دینی دارند یعنی فقیهان و کارشناسان دینی که بعضی از شرایط را در جاهای دیگر مثل همان روایت امام حسن عسکری گفته شده بعد امام زمان علیه السلام فرمود فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَأَنَا حُجَّةُ اللَّهِ اینها همان طور که من حجت بر شما هستم اینها هم حجت من هستند بنابراین در یک مسئلهی دینی هستیم این بحث یک بحث سیاسی نیست اگر کسی مشکل داشته باشد با مسئلهی مرجعیت و ولایت فقیه به خصوص مشکل با بالاتر اش دارد یعنی با خود ولی الله اعظم.
شریعتی: پس یک مسئلهی کاملا اعتقادی است؟
حاج آقا عالی: بله و دستور خود اهل بیت است و اگر کسی رد بکند این را در بعضی از روایات است که رد بر آنها رد بر ما اهل بیت است رد بر نمایندگان و جانشین ما رد بر ما اهل بیت است و کسی که ما را رد بکند خدا را رد کرده .
لذا از این جهت این مسئله را انصافا باید جدی گرفت این که حضرت امام رضوان خدا بر ایشان باد میفرمود ما که ولایت فقیه را نیاوردیم این همان ولایت رسول الله است این چیزی است که اهل بیت به ما یاد دادند و اگر کسی این رابطه را وثیق داشته باشد واقعا با خود امام زمان و اهل بیت رابطهی محکم تری خواهد داشت من نمیدانم اگر یک دو سه دقیقه ای وقت است.
مرحوم آیت الله آشیخ عبدالنبی نوری از مراجع بزرگوار بوده است فقهایی بود که خیلی با کرامت بود ایشان تقریبا پنجاه سال پیش مرحوم شده و در قم دفن است ایشان گفت من اوایل نجف بودم و آن موقع هم که ایشان نجف بود از جهت علمی این قدر وزین بود که با مرجع زمان خودش آسید ابوالحسن اصفهانی حتی گاهی اوقات خودش را برتر میدانست از جهت علمی نه این که خدای نکرده خلاف تقوا باشد از جهت علمی خودش را اعلم میدانست و بعضی از جاها این را نقل کرده بود .
ایشان میگفت یک عارفی در نجف آمده بود که من خیلی اعتقاد داشتم به او و ریاضتهای درستی کشیده بود من یک مرتبه از ایشان سوال کردم که ختمی ذکری ریاضتی چیزی داشته باشد که زمینه برای تشرف خدمت امام زمان آماده شود او به من یک ختمی داد .
آشیخ عبدالنبی نوری میگوید من در اطراف سهله آن ختم و ریاضت را انجام دادم و بعد از این که تمام شد یک سیدی که عمامه ای سرش بود و من فهمیدم سیدی است و آدم با معنویتی بود به من نزدیک شد گفت شما کاری ندارید؟ من گفتم نه با شما کاری ندارم که گفت شما ظاهرا با من کاری داشتید گفتم نه من کاری با شما نداشتم متحیر اصلا من انگار گیج بودم که این همه ختم را انجام داده ام که خدمت حضرت برسم ایشان رفت یک مرتبه به خودم آمدم که نکند خود حضرت بود ما این ختم را انجام دادیم که برای این خیلی آدم با خلوص نیتی بود .
میگوید دویدم دنبال اش دیدم نمیرسم کفش ام را در آوردم عبایم را زیر بغل زدم دویدم دیدم باز هم نمیرسم میگوید نگاه کردم با چشم دیدم وارد یک منزلی شد یک مقدار نفس تازه کردم رسیدم دم در در زدم یک کسی آمد بیرون گفتم میخواهم خدمت آقا برسم گفت بایست من اجازه بگیرم اجازه گرفت رفتم داخل .
میگوید نشستم حضرت اجازه داد میگوید من چهارده مسئله از قبل آماده کرده بودم که از آقا بپرسم همه اش یادم رفت هر چه به ذهن ام فشار آوردم سرم را بالا کردم دیدم حضرت منتظر است خیلی خجالت کشیدم گفتم اجازه میفرمایید که من مرخص شوم از خجالت ام حضرت فرمودند بفرمایید میگوید رفتم از خانه بیرون یک مقدار که دور شدم آن چهارده مسئله یادم افتاد .
گفتم که نمیشود اینها را از دست داد باید از اهل بیت پررویی کرد و از آنها گرفت دو مرتبه برگشتم خدا رحمت کند مرحوم اهل بیت میفرمود حاجات را به زور هم که شده باید از این خاندان کرم گرفت میگوید برگشتم دو مرتبه دم در همان خانه آن شخصی که صاحب منزل بود باز آمد دم در گفتم من میخواهم خدمت آقا برسم گفت آقا نیست گفتم دروغ نگو من همین الآن رسیدم گفت استغفار بکن اگر من دروغ گو بودم جایم این جا نبود .
من عذرخواهی کردم حلالیت طلبیدم گفت این آقا مثل بقیه نیست کارهایش مثل بقیه نیست ولی اگر میخواهی جانشین آقا هست نائب آقا هست گفتم خیلی خوب است نمیفهمیدم یعنی چی ایشان میگوید من را برد داخل دیدم روی همان تختی که آقا نشسته بود آیت الله آ سید ابوالحسن اصفهانی نشسته میگوید یک لبخندی به من زد با همان لهجهی اصفهانی به من سلام کرد و احوال پرسی کرد من سوالاتم را از ایشان پرسیدم دقیق سوالاتم را جواب داد با آدرس با سند بعدش هم من خداحافظی کردم آمدم بیرون دست اش را بوسیدم آمدم بیرون .
میگوید آمدم در راه با خودم گفتم که نکند آسید ابوالحسن نبود این شخصی شبیه او بود میگوید گفتم بروم در خانه اش نجف آمدم نجف رفتم در خانهی آیت الله آسید ابوالحسن اصفهانی وارد ایشان شدم دیدم با همان لبخند و احوال پرسی سوالات را که پرسیدم دقیقا همان طور جواب داد بعد که سوالات تمام شد گفت شکّت برطرف شد؟ بعد گفت و از من قول گرفت که تا زنده ام نگو وقتی مردم خواستی بگویی بگو مسئله همین است که جانشینی را به او نشان دادند.
چون که گل رفت و گلستان شد خراب *** بوی گل را از که جوییم از گلاب
ان شاء الله که همهمان بتوانیم.
" مباحث یادی از امام زمان عج الله - حجت الاسلام عالی - برنامه سمت خدا - http://samtekhoda.tv3.ir "
پست قبلی : تبعیت از جانشینان امام زمان عج الله (1)
مباحث مربوط به امام زمان (عج):
آیا در بین یاران خاص امام زمان علیه السلام، خانمها هم هستند ؟
توضیح ویژگی زنده بودن امام زمان عج الله
دلایل زنده بودن امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف
توضیح در مورد رحمت، رأفت و مهربانی گسترده امام زمان (ع) (1)
توضیح در مورد رحمت، رأفت و مهربانی گسترده امام زمان (ع) (2)
توضیح در مورد ویژگی غایب بودن امام زمان (ع)
دلایل غیبت امام زمان علیه السلام
راه های ارتباطی ما با امام زمان (ع) در عصر غیبت - (1)
راه های ارتباطی ما با امام زمان (ع) در عصر غیبت (2)
رابطهی امام حسین ( علیه السلام ) و امام عصر ( علیهالسلام )
بررسی عدالت گستری امام عصر(عج) (1)
وظایف فردی منتظران در عصر غیبت امام زمان عج الله
در محضر امام زمان عج الله بی ادبی نکنیم
وظایف منتظران – ادب زمان و مکان (1)
تجدید عهد روزانه با امام زمان علیه السلام (1)
چرا امام زمان عج الله به داد فقیران و گرفتاران نمی رسد ؟!
تبعیت از جانشینان امام زمان عج الله (1)
علائم ظهور و وظیفه منتظران (1)
← مباحث یادی از امام زمان (عج) (۴۶ مطلب مشابه)
- ۱۳۳۳ بازدید توسط ۱۰۱۸ نفر
- پنجشنبه ۹ مهر ۹۴ - ۰۹:۰۱