اگر علوم تجربی را از جهت استحکام یافته هایش دسته بندی کنیم فیزیک در صدر مینشیند و تاریخ در قعر.
در این دسته بندی، بعد از علم فیزیک، علومی مانند شیمی ، زیست شناسی، جامعه شناسی، انسان شناسی و... جای میگیرند و در نهایت نوبت به تاریخ میرسد که از ضعیف ترین علوم است.
اگر در فیزیک ، ابزار دقیقی همچون ترازو و فشارسنج و دماسنج ملاک سنجش اند ، در علم تاریخ تنها میتوانیم حدس بزنیم فلان داده تاریخی درست هست یا غلط .
چرا مناظره در میان فیزیکدانان رایج نیست اما تنور منازعات در بین جامعه شناسان داغِ داغه؟
چه باعث شده یافته های علم فیزیک در میان عموم دانشمندانش مقبول افتد اما یافته های علم انسان شناسی در بین دانشمندانش محلِ بحث؟
دلیل اتفاق نظرها در فیزیک چیست و منشاء اختلاف نظرها در تاریخ کجاست ؟ صفت اسلامی بیشتر به کدام علوم چسبانیده شده ؟ به فیزیک؟ یا به علومی همچون جامعه شناسی و مدیریت؟
چه شد آن عده که از خیر اسلامی کردن فیزیک و شیمی گذشتند همچنان پا را در یک کفش نگه داشته اند که اقتصاد اسلامی داریم ؟
به یک دلیل ؛ در علومی همچون انسانشناسی، روانشناسی ، جامعه شناسی و صد البته تاریخ، دیگر خبری از آن ابزار سنجش دقیق همچون فشارسنج نیست که مو را از ماست بکشد و برای همگان اتوریته باشد. فصل الخطابی در کار نیست که برای عموم مرجع قرار گیرد.
اگر تجربه در فیزیک فصل الخطاب هست ، در تاریخ فصل الخطاب چیست؟
برای آزمودن این ادعا که آب در کنار دریا در دمای صد درجه به جوش میآید، کافیست کنار دریا برویم و آب را بجوشانیم.
اما فلان ادعای تاریخی که میگوید فلان پادشاه به فلان دلیل به فلان کشور حمله کرد را با کدام ابزار راستی آزمایی کنیم؟
تاریخ از این جهت ضعیفترین علوم شمرده میشود که ابزار راستی آزمایی در آن ضعیف است. بهمین دلیل است که گفته میشود تاریخدان نظر نمیدهد اِلا به گمان.
مبنای برخی از باورهای دینی ما، داده های تاریخیست. بعبارتی جنس آنها، از جنس تاریخست. مثلا، بسیاری از باورهای دینی ما، از دلِ این جملات بیرون آمده:
در تاریخ آمده در قرن فلان، فلان اتفاق رخ داده به فلان دلیل. یا فلان قول از فلان شخص نقل شده و امثالهم.
و بالطبع ، هرآنچه از باورهای دینی که از دلِ تاریخ بیرون آمده، از جهت استحکام، همان است که باورهای تاریخی. و همان تشکیکات را میتوان بدان ها نمود که به باورهای تاریخی.
«سیاوش»
مرتبط :
روش های جایگزین کردن باور جدید با باور های اشتباه قبلی
به هر کسی اجازه میدید نگاه و باور شما رو تغییر بده ؟
چرا کسی چالش خودسازی و تغییر راه نمی اندازد؟!
جنگ نرم و تغییر معیارهای ازدواج بعضی از جوانان ایرانی
سایر مطالب نویسنده:
← مطالب کاربران (۸۹۱ مطلب مشابه)
- ۲۷۷۱ بازدید توسط ۱۹۵۲ نفر
- جمعه ۱۴ دی ۹۷ - ۱۵:۵۵
