خانواده برتر

حقیقت این است که احتمالا شما نمی‌توانید روزی ده ساعت درس بخوانید. مغز ما برای هضم اطلاعات ورودی نیاز به زمان دارد و ممکن است آشفته‌بازاری که برای مغز ایجاد می‌کنید، اوضاع را نه‌تنها به سمت بهتر شدن سوق ندهد، بلکه بدترش کند.

حالا فرض را بر این بگذارید که قبلش هم درس‌خوان نبوده‌اید، اوضاع بدتر می‌شود. مغز شما به این نوع زندگی عادت ندارد و مدام بخش‌های مرتبط با درد را برای مقابله فعال می‌کند در نتیجه این کار بعد از چند روز تمام توانِ اراده‌ی شما را در خود می‌بلعد و تمام.

خب اگر فکر می‌کنید که آب پاکی را روی دستتان ریختم و کار تمام است، کمی صبر کنید. اگر بتوانید روش‌تان را برای مطالعه بهینه کنید، با بالا بردن بازده، برنده‌ی بازی خواهید بود. فقط یک نکته را در نظر داشته باشید و آن اینکه این پست، یک مثال کلی از یک برنامه‌ی سنگین است و شما می‌توانید آن را برای مقصود خود تنظیم و بهینه کنید.

خواب مهم است، به خصوص وقتی پای حافظه، حفظ‌کردن و درک مطلب به میان می‌آید. بایستی که حداقل در این دوره‌ی فشرده‌ی یادگیری، تا جایی که می‌توانید کیفیت خواب خود را افزایش دهید. ولی چطور؟

۱) برنامه‌ی منظمی برای خواب بچینید. ساعت مشخصی را به رخت‌خواب بروید و حتی اگر برای روزهای اول برای خوابیدن با مشکل مواجه شدید در فضای تاریک اتاق و در رخت‌خواب بمانید. به خود خوابیدن زیاد فکر نکنید که نتیجه‌ی عکس می‌دهد. در رخت‌خواب ذهن‌تان را رها کنید. بدن شما طی چند روز به الگوی جدیدی که به او تحمیل می‌کنید عادت کرده و به مرور راحت‌تر می‌خوابید. این روش حداقل روی چند نفر از دوستانم جواب داده است و راضی بوده‌اند.

۲) دو ساعت قبل از خواب، موبایل و هر صفحه‌ی نورانی دیگر (به خصوص تلویزیون) را کنار بگذارید. فضا را تا حد امکان تاریک کنید تا ملاتونین برای به خواب رفتن شما به مقدار لازم توسط غده‌های پینه‌آل یا صنوبری ترشح شود. «اون موبایل کوفتی رو بذار کنار!»

۳) قبل از خواب، یادداشت‌هایی که در طول روز برداشته‌اید را مرور کنید. این مرور به مغز شما می‌فهماند که این موضوع اهمیت دارد، و در حین خواب، اطلاعاتی که در طول روز خوانده‌اید و به آن مرتبط است را تقویت می‌کند. در نتیجه آن همه درسی که خواندید را به زباله‌دان مغز منتقل نمی‌کند!

فرض کنید که یک کار تمام وقت دارید. ساعت هشت صبح تا ساعت شش بعد از ظهر. ده ساعت کار که دو ساعتش به ناهار و استراحت می‌گذرد. همین الان برای خودتان یک بازه‌ی مشخص را تعیین کنید. لازم است که یک ساعت خروج/پایان روز کاری برای خودتان داشته باشید تا ذهن‌تان در طلب رسیدن به آن ساعت، شما را در طی ساعات کاری یاری کند.

حالا شما یک نقشه‌ی کلی دارید. با توجه به آنچه بایستی در طول این مدت به اتمام برسانید، یک برنامه برای هفته‌ی پیش رو بنویسید. لازم نیست که این برنامه زیاد به جزئیات بپردازد، بلکه همین که یک نمای کلی از آنچه که از خود انتظار دارید را نشان دهد کافی‌ست.

حالا با توجه به آن برنامه‌ی هفتگی، یک برنامه برای فردا بنویسید. مثلا درس فلان و بیسار و بهمان را فردا می‌خوانم. ولی فعلا آن را زمانبندی نکنید تا نکاتی در خصوص زمان‌بندی درسی به شما بگویم.

زمانی که در حال مطالعه‌اید، به مرور تمرکزتان را از دست می‌دهید. با از دست رفتن تمرکز، مغز شما در پیوند اطلاعات و ساختن قطعه‌های مفید (چانک‌ها) دچار مشکل می‌شود. به عبارتی هرچه جلو می‌رود بازده‌ی شما کمتر شده و هرچه بازده کمتر می‌شود هدر-رفتِ وقت بیشتر. برای این کار ما از تکنیک پومودورو استفاده می‌کنیم.

در این تکنیک شما بسته به مطلب درسی یک تایمر بیست دقیقه تا یک ساعته در کنار خود می‌گذارید، و در طول آن مدت زمان، بر روی آن آیتم درسی متمرکز می‌مانید. با خودتان تکرار کنید که «من طی مدت زمان پومودورو، آن را نخواهم شکست و هر کاری دارم را به بعد از تمام شدن تایمر موکول می‌کنم.» یک کاغذ کنار دستتان بگذارید تا چیزهایی که به ذهن‌تان می‌رسد را در آن یادداشت کنید و از ذهن‌تان بیرون بیندازید و در جا به مطلبی که در حال کار کردن روی آن‌اید برگردید. پومودورو را یک موجود مقدس در نظر بگیرید که شکستن آن، عواقب سنگینی را برای‌تان به همراه خواهد داشت. مدت زمان معمول یک پومودورو ۲۵ دقیقه است که من هم همان را پیشنهاد می‌کنم.

خب پیش‌تر ده ساعت برای مطالعه در نظر گرفتیم. آن را به سه بخش کلی تقسیم می‌کنیم:

۱) چهار ساعت مطالعه
۲) دو ساعت استراحت و تقویت قوا
۳) چهار ساعت مطالعه

فرض کنید هشت آیتم مختلف را باید یاد بگیرید. هر روز را به چهار آیتم اختصاص دهید. دو آیتم برای صبح (چهار ساعت اول) و دو آیتم برای بعد از ظهر (چهار ساعت آخر). چرایی‌اش را بعدا توضیح می‌دهم.

حالا چهار ساعت اول را به این صورت تقسیم‌بندی کنید:

از ساعت ۸:۰۰ تا ۸:۲۵ پومودورو اول
از ۸:۲۵ تا ۸:۳۵ استراحت
از ساعت ۸:۳۵ تا ۹:۰۰ پومودورو دوم
از ساعت ۹:۰۰ تا ۹:۱۰ استراحت
از ساعت ۹:۱۰ تا ۹:۳۵ پومودورو سوم
از ساعت ۹:۳۵ تا ۹:۴۵ استراحت
از ساعت ۹:۴۵ تا ۱۰:۱۰ پومودورو چهار
از ساعت ۱۰:۱۰ تا ۱۰:۳۰ استراحت (توجه کنید که این استراحت بعد از تمام شدن چهار دور پومودورو به جای ده دقیقه، بیست دقیقه است.
از ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۰:۵۵ پومودورو پنجم
از ساعت ۱۰:۵۵ تا ۱۱:۰۵ استراحت
از ساعت ۱۱:۰۵ تا ۱۱:۳۰ پوموردو ششم
از ساعت ۱۱:۳۰ تا ۱۱:۳۵ استراحت
از ساعت ۱۱:۳۵ تا ۱۲:۰۰ پومودورو هفتم

می‌توانید از تکنیک زنگ بدپیله استفاده کنید و برای شروع هر پومودورو یک آلارم تنظیم کنید.تا اینجا دقیقا چهار ساعت شد. دو ساعت بعدی نوبت استراحت است. اولین آیتمی که در برنامه‌ی استراحت می‌گذارید سی دقیقه خواب (چرت) است. به محضی که ساعت دوازده شد دراز بکشید و چشمانتان را ببندید. حتی اگر احساس می‌کنید که خواب‌تان نمی‌برد، شما وارد مرحله‌ی یک و احتمالا دوم خواب خواهید شد و همین برای تجدید قوای مغز و سر و سامان دادن به اطلاعات کافی‌ست. یک برنامه‌ی هفت دقیقه‌ای ورزش هم از اینجا دانلود کنید. تمرین ورزشی به ساختن سلول‌های جدید عصبی کمک می‌کنید. چیزی که بیشتر از همه به آن نیاز دارید، پس ورزش، به همراه یک پیاده‌روی کوتاه‌مدت می‌تواند بیش از خود درس‌خواندن به شما کمک کند. از این موضوع سرسری نگذرید.

ساعت دو بعد از ظهر دقیقا مثل چهار ساعت اول، هفت پومودورو را اجرا کنید. و ساعت شش، برنامه‌ی فردا را بنویسید و تمام. نوشتن برنامه‌ی روز بعد به مغز شما اجازه می‌دهد تا برای اجرایی کردن آن در روز بعد، آمادگی داشته باشد.

به قول کتاب The Power of Habit اراده مانند یک عضله است. شما نمی‌توانید که یک عضله را یک شبه بسازید و همینطور از یک عضله‌ی ضعیف انتظار داشته باشید که از پس یک برنامه‌ی سنگین بربیاید. پس منابعمان محدود است و در نتیجه لازم است در استفاده از آن صرفه‌جویی کنیم.

در برنامه‌ی بالا ما ۱۴ فشار ضعیف به عضله‌ی اراده وارد می‌کنیم. خوبی تکنیک پومودورو به این است که فشار را از عضله‌ی اراده برمی‌دارد. مهم است که شما به پومودورو مثل یک پدر یا مادر احترام بگذارید و حرف روی حرفش نزنید. اگه این داستان را در پس ذهن خود داشته باشید، برای تمام کردنش، بعد از شروع شدنش، به قدرت اراده نیاز خاصی نخواهید داشت. به این صورت عضله‌ی ضعیف اراده‌ی خودتان را کم‌کم تقویت می‌کنید و از طرفی از برنامه هم به خاطر بی‌ارادگی باز نمی‌مانید.