آداب و شرایط دعا و دعا کننده:
همونطور که هر عبادتی آداب مخصوص به خودش رو داره دعا کردن هم از این قائده مستثنی نیست. در ادامه به شرایطی که باید در هنگام دعا رعایت بشن تا این عمل هر چه بهتر انجام بشه اشاره میشه.
از آنجایی که هنگام دعا انسان در مقابل وجود مطلق هستی قرار میگیره و درخواست هایی داره که نیازمند اجابت شدن آنهاست پس باید برای این حضور در پیشگاه حق مقدماتی را فراهم کنه و زمینه سازی لازم را انجام بده.
به صورت کلی دو بعد سلبی و ایجابی باید در نظر گرفته بشن که بخشی برای تطهیر دل و جان است و بخشی برای ایجاد فضای معنوی برای روح و روان.
پاکی و طهارت روح و روان:
1- دوری از ریا و خودنمایی
این عامل اگر در دعا کننده وجود داشته باشه هیچ نتیجه ای از اون دعا نخواهد گرفت بلکه ممکنه خدا یه چیزی رو هم ازش بگیره و مستحق عذاب الهی هم بشه...!! دعای این نوع دعاکننده مثل خرمن خشک و ریا مانند کبریتی هست که تمام اون خرمن رو به آتش میکشه و ممکنه شخص رو هم در آتش خودش نابود کنه.
ممکنه شخص در جمع مرتکب ریا بشه و بخواد نشون بده که من در حال عبادت و دعا کردن هستم (حالا به هر طریق ممکن) یا ممکنه تنها باشه اما در فکرش این باشه که کاشکی الان یکی بیاد و منو در این حالت ببینه...!!
در این رابطه خیلی مواظب باشید چون اگر خدایی نکرده دچار این آفت بشید نه تنها گره ای از مشکلاتتون باز نمیشه بلکه خدا گره دیگری هم به کارتون میندازه...!!
2- دوری از گناه و نافرمانی خدا
نمیشه انسان از کسی درخواست لطف داشته باشه ولی قبلش به اون شخص توهین هم کرده باشه...!! و بدتر نمیشه انسان درخواست لطف داشته باشه اما در همون حین توهین هم بکنه...!!
خیلی از مواقع ما در یکی از این دو موقعیت و برخی مواقع هم در هر دو موقعیت هستیم...!! نمیشه انسان در طول روز گناه کنه بعد شب هنگام دست به دعا برداره برای برآورده شدن حاجاتش...!!
نمیشه انسان همون لحظه ای که درخواستش رو بیان میکنه فکرش صد جای دیگه هم باشه و بدتر اینکه حتی هوی و هوس هم در سرش باشه و دست به دعا هم برداره...!!
اینجوری دعا کردن ره به جایی نخواهد برد. پس اعمال خودتون رو زیر ذره بین بذارید و خودتون در محکمه وجدان خودتون رو به قضاوت کنید.
3- پرهیز از عجب و خودپسندی و غرور
شخص به واسطه اینکه داره دعا و عبادت میکنه ممکنه این حالت براش پیش بیاد که خودش رو پاک و معصوم و یک انسان خوب تصور کنه چرا...؟؟ چون داره عبادت میکنه...!! ممکنه با خودش حساب کتاب کنه که من این عبادت و اون عبادت و فلان عبادت رو انجام دادم پس دیگه انسان خوبی هستم. ممکنه عبادت های خودش رو خیلی بزرگ ببینه و همین باعث بشه این انتظار براش پیش بیاد که خدا حتما دعای منو مستجاب میکنه...!!
اینجور زمان ها به صورت ناخودآگاه انسان تا جایی پیش میره که خودش رو طلبکار از خدا میبینه و انتظار داره حداقل کاری که خدا براش انجام بده استجابت دعاهاش باشه...!!
اگر چنین حالاتی در هر سطحی براتون پیش اومد بدونید که از راه بندگی خداوند در اولین دور برگردون برگشتید و مستقیم و با سرعت بالا به دیدار شیطان دارید نایل میشید...!!
4- ترک حرام خواری
در حدیث قدسی خدای متعال می فرماید: «از تو درخواست و از من اجابت آن. زیرا دعای هیچ درخواست کننده ای از من دور نمی ماند, مگر دعای حرام خوار.»
پیامبر (ص) می فرماید: «هر که دوست دارد دعایش مستجاب شود, کسب و کار و خوراکش را پاکیزه نماید.» و به کسی که می گفت: دوست دارم دعایم به اجابت برسد, فرمود: «خوراکت را پاکیزه نما و لقمه ی حرام نخور.» و در خطابات خداوند به حضرت عیسی(ع) آمده است که به مردم بگو: «ناخن خود را از کسب حرام کوتاه کنید به مال مردم چنگ میندازید و گوش های خود را از شنیدن ناسزا و دشنام کر نمایید و دل به من بسپارید ... و جز با چشمانی شرم آگین و دل هایی پاک و دستانی نیالوده به خانه ی من پای مگذارید.» به آنان بگو: «من دعای کسی را که حق یکی از مخلوقاتم بر عهده ی او باشد, استجابت نمی کنم.»
مال حرام (هر نوعی که میخواد باشه) چنان میتونه انسان رو به وادی ضلالت بکشونه که تا جایی پیش بره که سر از تن ولی خدا جدا کنه...!! امام حسین علیه السلام پیش از ظهر عاشورا به لشکریان کفر فرمود: « چون شکم‌های شما از حرام پرشده است ، حرف‌های من در شما اثر نمی گذارد.»
پس در این رابطه انسان باید بسیار دقت داشته باشه تا مبادا حتی ناخواسته حقی از دیگری ضایع کرده باشه و حرامی وارد زندگیش شده باشه.
5- پرهیز از خواسته های نامشروع
امیر ملک بیان حضرت علی علیه السلام میفرماید: « ای دعا کننده! آنچه نشدنی است و آنچه که حلال نیست, درخواست مکن.» خداوند در قرآن میفرماید که متجاوزین از حد رو دوست ندارد پس انسان باید حد خودش رو بشناسه و خواسته ای فراتر از مقام خودش رو طلب نکنه. برخی ها دعاهایی دارند و انتظار دارند خداوند تمام قوانین عالم را برای اجابت دعای اونها بهم بریزه...!!
دعاهایی مثل فرشته شدن...!! پرواز کردن...!! نفرین علیه اقوام وخویشان و تمامی خواسته هایی که حرام و نامشروع باشند مورد اجابت قرار نخواهند گرفت.
جلای دل:
1- طهارت شرعی
انسان وقتی به جایی دعوت میشه یا وقتی قرار هست شخص مهم و خاصی رو ملاقات کنه بدون شک بسیار با دقت آراستگی و ظاهر خودش رو چک میکنه و اگر مشکلی باشه پیش از ملاقات اون رو برطرف میکنه.
حال وقتی ما میخوایم در مقابل خدای یگانه قرار بگیریم آیا اصلا به این موارد توجه می کنیم...؟؟!!
مواردی همچون وضو، غسل، تیمم و آراستگی ظاهر و پوشش پاک و مناسب و استفاده از عطر و آرایش می تواند زمینه را برای طهارت و صفای دل ایجاد کند. برای همین در روایات توصیه شده زمانی که میخواید برای نماز مخصوصا در مسجد آماده بشید حتما از لباس های پاک و آراسته استفاده کنید و خودتون رو خوشبو کنید.
مسلما کسی که پی به عظمت خداوند برده باشد بسیاری از این موارد رو رعایت میکنه و با بی احترامی در پیشگاه حق تعالی حضور پیدا نخواهد کرد.
2- حفظ ادب در رفتار و گفتار
زبان دعا زبان ادب و نیاز و درماندگی و بریدگی از تعلقات بر درگاه خداوند غنی، حکیم و الرحمن الرحمین است. انسان باید در نهایت ادب و احترام و با آرامش و آرامی و حیا و فروتنی و نه با داد و فریاد و حالت طلبکارانه و بی ادبانه و با سوز و گداز نیازهای خودش رو بیان کنه.
نیازی به گزافه گویی و تکلف و پیچیدگی در گفتار نیست که اینها مربوط به اشخاصی میشه که در بند ظاهر و تظاهر هستند.
3- انتخاب زمان مناسب
همونطور که پیشتر هم گفته شد در برخی زمان ها به دلایل خاص دعاهای بندگان احتمال استجابت بالاتری خواهند داشت. که در بین تمامی اوقات شبانه روز وقت سحر دارای جایگاه خاصی است.
4- انتخاب مکان مناسب
در این مورد هم قبلا توضیحاتی ارائه شد مبنی بر اینکه برخی مکان ها به خاطر حضور افراد خاص و یا به خاطر روی دادن اتفاقاتی خاص در آنها دارای ارزش و مقام هستند. امام صادق علیه السلام بیمار شد و شخصی را مأمور نمود تا به کربلا رفته و در کنار مرقد حضرت سیدالشهدا برای او شفا بخواهد. به آن حضرت گفتند: تو خود امام مفترض الطاعه هستی همچون او, پس در این چه سرّی است؟ فرمود: «بلی چنین است ولی مگر نمی دانی که بقعه هایی را خداوند برای استجابت دعاها معین نموده است؟!»
5- غنیمت شماری بعضی از حالات
یکی از این حالات رو به قبله ایستادن است. در این شکی نیست که رو به هر سو کنید رو به خدا کردید اما کعبه به دلیل مقدس بودن و جاذبه ای که دارد و مرکزیت اون و اینکه بسیاری از اولیای الهی در آنجا بوده اند و اینکه پدر معنوی موحدان و مسلمانان جهان یعنی حضرت ابراهیم علیه السلام در آنجا بوده اند و این خانه با عظمت رو بنا کرده اند و به دلایل بسیار زیاد دیگه باعث میشه انسان روح و روانش بیشتر آماده ی حضور در پیشگاه خداوند بشه و برای انسان صفای دل حاصل میشه.
و برای همین پیامبر (ص) فرمود: «پس از هر نماز واجب یک دعای مستجاب شده برای نمازخوان منظور می گردد» و دیگر ائمه معصومین علیهم السلام می فرمودند: «وقتی صدقه می دهید, درخواست کنید تا شخص نیازمند برای شما دعا کند, زیرا دعای او در حق شما مستجاب می شود.»
از دیگر موارد میشه به دعای روزه دار، دعای مظلوم و دعای پدر و مادر اشاره کرد که از شمشیر برنده تر است و تا فراز آسمان بالا میره.
موارد مهم دیگری که برای استجابت دعا توصیه شده رعایت شوند:
· شروع دعا با گفتن بسم الله الرحمن الرحیم
· داشتن حضور قلب
· امید به رحمت خدا و اعتقاد به قدرت، حکمت و علم لایتناهی او
· گریستن . روایت شده است :(بین بهشت و جهنم ، گردنه ای است که کسی از آن عبور نمی کند، مگر کسانی که از ترس خدا، خیلی گریه کرده باشند.)
· سپاس و ستایش خداوند
· ذکر نامهای خدا که مناسب دعایش می باشد و نیز گفتن نعمتهای خداوند و شکر آن ، بیان گناهان و آمرزش خواستن برای آنها
· درنگ و عجله نکردن و اصرار و پافشاری در دعا. زیرا خداوند درخواست کننده لجوج را دوست دارد و حداقل پافشاری این است که دعای خود را سه بار تکرار کرده و خواسته خود را سه بار بگوید.
· پنهان دعا کردن . زیرا هم فرمان خداوند را که می فرماید:(در پنهان دعا کنید) اجابت کرده و هم از آفت ریا دور می ماند. روایت شده است:(دعای پنهانی ، برابر با هفتاد دعای آشکار است )
· شریک ساختن دیگران در دعا (چیزی از ثواب شما کم نمیشه پس دیگران رو هم در دعای خودتون شریک کنید)
· دعا به صورت دسته جمعی که احتمال استجابت اون بیشتره
· صلوات فرستادن بر محمد (صلی الله علیه و آله و سلم ) و آل او (علیهم السلام ) در اول و آخر دعا باعث اجابت دعا است.
· دعا کردن در حق دیگران
"مجید 95 "
← مسائل اعتقادی (۱۲۲۸ مطلب مشابه) ← مطالب مجید 95 (۱۵ مطلب مشابه)
- ۲۰۴۲ بازدید توسط ۱۵۲۹ نفر
- شنبه ۱۵ آبان ۹۵ - ۱۸:۰۸
