سلام
در راستای
پست علم لا ینفع و
بیان این مطلب که دانستن برخی مطالب هیچ ضرورتی ندارد و هیچ فایده و
ثمره‌ای برایمان ندارد؛ در این پست به بیان این مطلب می‌پردازیم که اصولاً
علم ما بسیار ناقص است و ما از خیلی از حقایق و مطالب اطلاعی نداریم؛
و
نه تنها اطلاعی نداریم بلکه نمی‌توانیم مطلع شویم. چون برخی مطالب است
فعلاً ما نمی‌دانیم اما با تحقیق و جستجو و پژوهش می‌توانیم به پاسخ مطلب
برسیم. اما برخی مطالب اصولاً ما نمی‌توانیم بفهمیم ولو اینکه میلیون‌ها
سال هم تفکر و تحقیق و بررسی و پژوهش بکنیم. خیلی از مطالب مربوط به اسرار
عالم خلقت و مربوط به افعال خداوند و خیلی از مسائل دینی از این سنخ هستند.
برای مثال یکی از نمونه‌های که در پست قبل به عنوان مصداق علم لاینفع معرفی شد این بود که آیا امام عصر (عج) ازدواج کرده‌اند یا خیر؟ و اگر ازدواج کرده‌اند صاحب اولاد هستند یا خیر؟ این سوال علاوه بر اینکه دانستنش هیچ نفع و فایده‌ای به حالمان ندارد؛ اصولاً به جواب قطعی و یقینی نیز نمی‌توانیم برسیم. می‌توان دلایلی را به عنوان تحلیل ارائه داد که ایشان ازدواج کرده‌اند؛ در طرف مقابل نیز می‌توان دلایلی را ارائه کرد که ایشان ازدواج نکرده‌اند. حال واقع مطلب چیست؟ ما نمی‌دانیم و نمی‌توانیم هم بفهمیم.
یا
برای مثال پرسیده می‌شود خدا چرا فلان کار را کرد ؟ خدا چرا در قرآن فلان
مطلب را به فلان شکل بیان کرده است و به بهمان شکل بیان نکرده است؟ خدا چرا
رسول الله (ص) را در عربستان جاهلی مبعوث کرده و در ایران یا روم مبعوث
نکرد ؟ چرا در 1400 سال پیش مبعوث کرد و امروزه در قرن 21 مبعوث نکرد و ...؟
جواب تمامی این سوالات نمی‌دانیم است. چون ما که از حکمت‌های افعال خداوند
اطلاعی نداریم. اگر خود خداوند علت فلان فعلش را از طرق حججش که
رسول‌الله (ص) و عترت طاهرنیش(ع) باشد؛ می‌پذیریم و قبول می‌کنیم.
وگرنه
خودمان از علت افعال خداوند اطلاعی نداریم. البته ممکن است در برخی مسائل
با تحلیل و بررسی بتوان برخی مطالب را به عنوان حدس و گمانه و نه بیشتر
بیان کرد که ممکن است احتمالاً شاید یکی از دلایلی که خداوند رسول‌الله (ص)
را در میان عرب جاهلی مبعوث کرد و نه در ایران یا روم این دلیل باشد. چیزی
بیشتر از حدس و گمانه نیست.
یکی دیگر از مسائلی که علم ما بدان عرصه راهی ندارد؛ فلسفه تشریع احکام است. اینکه چرا فلان حکم به فلان شکل است؟
چرا نماز اولاً واجب شد؟ و ثانیاً چرا شکل نماز اینگونه است؟ چرا روزه در
ماه رمضان است و در ماه رجب نیست فرضاً؟ چرا روزه از اذان صبح است تا مغرب و
از مغرب تا اذان صبح نیست؟ چرا ارث زن نصف مرد است؟ چرا مرد می‌تواند در
آن واحد بیش از یک همسر داشته باشد؛ اما زن نمی‌تواند در آن واحد بیش از یک
شوهر داشته باشد؟ چرا زن عده دارد و مرد ندارد؟ چرا طلاق به دست مرد است و
به دست زن نیست؟ و دهها و صدها و هزاران چرای دیگر.
اصولاً در ابتدای
هر حکم شرعی‌ای می‌توان یک چرا گذاشت؟ اما پاسخ تمامی این سوالات نمی‌دانیم
است. مگر آنکه خود شارع مقدس به مانند موارد قبلی از طریق حججش مطلبی را
به ما گفته باشد که علت فلان حکم بهمان مطلب است. وگرنه علم و عقل ما
نمی‌تواند به علت صدور احکام پی ببرد و اگر مطلبی نیز توسط علما بیان
می‌شود بیش از حدس و گمانه‌زنی نیست که احتمالاً شاید ممکن است یکی از علل
یا فواید صدور فلان حکم بهمان مطلب باشد. همین چیزی بیش از حدس و گمانه زنی
نیست.
پس باید دانست که اصولاً علاوه بر اینکه دانستن هر مطلبی برای ما سودی ندارد و لازم نیست همه مطالب را بدانیم؛ برخی مطالب را اصولاً نمی‌توانیم بفهمیم ولو میلیون‌ها سال تفکر کنیم و تحقیق کنیم و بررسی.
عضویت در کانال : https://telegram.me/joinchat/A3ScEjz1VcXiflnayKJHrA
← مسائل اعتقادی (۱۲۲۸ مطلب مشابه) ← مطالب محمد علوی (۱۸ مطلب مشابه)
- ۱۶۳۸ بازدید توسط ۱۲۴۴ نفر
- شنبه ۳۰ ارديبهشت ۹۶ - ۲۲:۰۳
