خانواده برتر

آدم‌هایی که می‌میرن، سه دسته‌ند: یک دسته انسان‌هایی که وقتی مردند گرفتار گناهانشون هستند و اصلاً متوجه بدنشون نیستن و کاملاً از بدنشون  جدا می‌شن به همین جهت بعضی اموات حتی به تلقین‌کننده که حین تلقین، بدنشون رو تکون می‌دن نمی‌تونن توجه کنن،  حالا هی بهش بگید: «إفْهَمْ، إفهَم، اللُّه رَبُّکَ وَ مُحَمَّدٌ نَبِیکَ وَ الْاِسْلامُ دِینُک» اون کسی که یک عمر به ربوبیتِ ربّ و نبوتِ حضرت محمد (ص) و دین اسلام فکر نکرده‌ مگه چیزی توی وجودش هست که با تلقین یادش بیاد و نظر به پروردگارش بندازه؟

یه دسته دیگه اون‌قدر گناه‌کار نیستن که تلقین رو حس نکنن، در همون حدّ که توی قبر به اون‌ها تلقین کنن می‌فهمن ولی از اون‌طرف گرفتار گنا‌هان شون هستن و متوجه بدنشون نیستن و توی تنهایی برزخ در وحشت‌اند و چون روح اونا هیچ توجهی به بدنشون نداره باکتری‌ها شروع ‌می‌کنن به تجزیه‌ی بدن.

وقتی شاه ‌اسماعیل صفوی قبر «حرّ» را کند و اون دستمالی رو که حضرت سیدالشهداء به پیشونی‌ حرّ بسته بودند باز کرد، خون جاری شد! تاریخ می‌گه، شاه‌اسماعیل نصف دستمال رو دوباره به سر «حرّ» بست و خون بند اومد و نصف دیگش رو هم برای خودش برداشت.

چرا در خواب وقتی با حادثه‌ی وحشتناکی روبه‌رو می‌شیم که تصور می‌کنیم  میخوایم بمیریم، بیدار می‌شیم؟

جواب این‌که هیچ‌وقت انسان نمی‌میره و تن انسان که می‌میره و مردن به معنای «جداشدن نفس از تنه» پس هر وقتیکه  ادم در خواب  با مرگ خودش روبه‌رو میشه، با مرگِ اون شرایط روبه‌رو می‌شه و خودش رو در شرایط جدید زنده و بیدار مبینه.

ارزش توجه به جواب این سؤال به این جهته که باید مواظب باشید عقل و خیال و وَهم رو چیزی جدای از نفس ناطقه ندونید، به خودتون رجوع کنید که آیا عقل و وَهم غیر از خودتونه؟

جواب:

 قرآن در وصف نفس می‌فرماید: «وَ نَفْسٍ وَ ما سَوّاها، فَاَلْهَمَها فُجورَها وَ تَقْواها» سوگند به نفس و آنچه موجب تعادل آن شده، پس فجور و تقوای آن را به آن الهام کردیم. از این آیه استفاده میشه که نفس در ذات خودش متعادله و در عین حال فجور و تقوا رو که به اون الهام کردن، می‌شناسه و می‌فهمه چی رو باید انجام بده و چی رو نباید. 

همین طور که اگه انسانی به شدت عصبانی بشه نمی‌تونه درست حرف بزنه و اگه درست هم فکر کنه اون فکر رو نمی‌تونه درست بیان کنه و زبانش اون طور که می‌خواهد در اختیارش نیست، دیوونه ها هم  رابطه‌ای رو که باید بین نفس اونا و اعضائشون برقرار باشه از دست می‌دن. حالا عامل اختلال این رابطه یا یه تصور وَهمییه که در مورد افرادِ خشمگین اینجوریه و یا عاملی خارجییه که موجب می‌شه انسان از مغز خودش درست استفاده نکنه و حرفایی بزنه و یا حرکاتی انجام بده که معقول نیست و حتی خودِ شخص دیوونه از این حرفاش و حرکاتش ناراحت بشه ولی باز به جهت اختلالِ پیش‌اومده نمی‌تونه غیر از همون حرفا و حرکات رو انجام بده در صورتی که طبق آیه‌ی فوق می‌تونه حق و باطل بودن امور رو تشخیص بده پس در ذات خودش در تعادله.

برای همه‌ی ما پیش اومده که اگه خسته بشیم نمی‌تونیم اون چیزی رو که  تو ذهن مون داریم درست ارائه بدیم، با وجود این که درست فکر می‌کنیم ولی به جهت خستگی بدنمون اون چیزی رو که  فکر می‌کنیم با اون چیزی که  می‌گیم کاملاً تطبیق نمی‌کنه. بسیاری اوقات نکته‌ای رو که می‌خوایم بگیم، نصف اون رو هم نمی‌تونیم بگیم، تازه همون نصفه رو هم ناقص می‌گیم و بعد از گفتن می‌فهمیم که فکرمون رو  نگفتیم، این برای اینکه اگه نفس به هر دلیلی نتونه از بدنش استفاده کنه، حرکات و گفتار نامتعادلی ازش صادر می‌شه‌. به همین جهت  که در درمان بسیاری از دیوونگی‌ها دارو تجویز می‌شه تا جسم در حالتی قرار بگیره که روح بتونه اون جسم رو به طور صحیح تدبیر کنه.

حتماً دیدید که بعضی از دیوونه ها  چطور حرص می‌خورن، چون اراده می‌کنن مطلبی رو بگن ولی نظام عصبی‌شون با اونا همراهی نمی‌کنه و الفاظ‌شون در کنترل‌شون قرار نمی‌گیره و نمی‌تونن ارتباط لازم رو از طریق نظام عصبی با اعضاءِ دیگه بدن شون برقرار کنن. نفس اونا یه چیزی رو اراده می‌کنه ولی نظام عصبی شون نمی‌تونه اون رو درست بپذیره و به ماهیچه‌های حنجره فرمان بده، در نتیجه عصبانی می‌شن و شروع به فحاشی‌ می‌کنن که چرا ما نمی‌فهمیم منظور شون چیه؟

متخصصان اعصاب بر اساس تجربیاتشون می‌تونن نشون بدن که مثلاً اگه قسمتی از مخچه‌ی یک انسان رو تحریک کنن هر چقدر که اون فرد بخواد مستقیم راه بره نمی‌تونه، مخچه‌ی اون از طریق سلسله‌ی عصبی، طوری به ماهیچه‌ها فرمان می‌ده که اون فرد به صورت انحرافی حرکت می‌کنه. با این‌که نفسش سالمه ولی نظام عصبیش طوری تحریک شده - یا آسیب دیده- که نمی‌توانه فرمان نفس رو درست بگیره و به ماهیچه‌ها منتقل کنه.

پس شاید بتونیم در یک جمع‌بندی بگیم هیچ‌کس به اون معنی دیوونه نمی‌شه که نفسش دیوونه بشه بلکه دیوونگی به جهت اون که انسان شرایط ظهور مافی‌الضمیر خودش رو در عمل و یا در حرف  از دست داده.

ممکنه بگید: کسی رو می‌شناسید که چون ترسیده دیوونه شده. فرمایش شما قبول؛ این مثل وقتیکه شما می‌ترسید و قلب‌تون به طپش می‌افته؛ جز این است که فعلاً قلبه که گرفتار این طپش شده، همون‌جور که توی سکته‌ی قلبی، قلب دچار آسیب می‌شه و رابطه‌ی بین نفس انسان و قلبش مختل میشه؟ اون شخص هم که در اثر ترس دیوونه شده رابطه‌ی بین نفسش و مغزش مختل شده و اون ابزار رو که نیاز داره تا مافی‌الضمیر خودش رو در حرفاش اظهار کنه و یا حرکات خودش را تنظیم کنه، از دست داده. برای همین که می بینید بعضی از دیوونه‌ها در بعضی موارد عاقل‌اند! چون در اون موارد ابزاری که بتونه ما فی‌الضمیر شون رو اظهار کنه مختل نیست به این افراد می‌گند: «دیوونه‌ی اَدواری»؛ یعنی  در یه دوره‌هایی مجنون و دیوونه‌ هستن و در یه دوره‌هایی عاقل‌اند مثل این‌که بعضی مواقع معده‌ی ما غیر طبیعی کار می‌کنه و در بعضی مواقع عادیه.

البته عنایت داشته باشید که ما نمی‌خواهم تأکید کنیم که نفس به جهت سوء اخلاق از تعادل خارج نمی‌شه بلکه می‌خوایم بگیم نفس در ذات خودش متعادل آفریده شده.

 ولی آیا وَهمیات منجر نمی‌شن تا نفس نتونه از ذاتِ متعادل خودش استفاده کنه؟ اگر بگیم نفس در هنگام عصبانیت از تعادل خارج شده و ذات انسان تغییر کرده، چطور وقتی اروم میشه رو توجیه کنیم؟ مگه اینکه بپذیریم تعادلِ ذاتی انسان در حالت عصبانیت نیز محفوظه و غضب عارض بر نفس شده، در دیوونگی هم باید همین حالت رو برای نفس بپذیریم. اگر بپذیریم کسی در اثر غمِ بسیار دیوونه شده و عملاً روحش از تعادل خارج شده، باید این نکته رو فراموش نکنیم که اولاً: چون این شخص احتمال درمان براش هست پس باید ذات متعادلی در پیش خودش داشته باشه که بتوانه بهش برگرده و ثانیاً: اگر غم انسان‌ها رو ریشه‌یابی کنیم به تعلقات روح شون به اموری برمی‌گرده که به نحوی مربوط به تن اون هاست و نظر به تن و نظر به نسبت‌های مربوط به تنه، و این غم‌ها را پدید آورده و این در حالیه که در همون موقع ذات شون در جایگاه خودش در تعادل کامله، کافیه به جای نظر به متعلقات دنیایی به ذات خودشون نظر کنن تا همه‌ی اون غم‌ها که منجر به دیوونگی شون شده، از بین بره. در همین رابطه است که رسول خدا(ص) وقتی به مردمی برخورد کردن که به یه ادمی میگفتن  دیوونه، پیامبر  فرمودند: «ما هذا بِمَجنون» او مجنون نیست، بیمار است، مجنون انسان متکبری است که در راه‌رفتن شانه‌های خود را حرکت می‌دهد. پس در دیوانگی نسبت روح انسان با بدنش به‌هم خورده و با تغییر اون نسبت می‌تونه به سلامتی برگرده.