خانواده برتر

سلام
.Bاختلالات دهان و دندان  :

دندان بافتی سخت که مواد اصلی تشکیل دهنده ی ان کلسیم،فسفر و فلوراید میباشد، دارای سرخرگ ،سیاهرگ و رشته های عصبی بوده و در بستری از مواد الی قرار گرفته است .

در حفره ای استخوانی به نام الوئول قرار گرفته و توسط رشته های بافتی به استخوان الوئول متصل میشوند .

از دو قسمت تاج و ریشه تشکیل شده اند که تاج خود از دو قسمت میناو عاج تشکیل شده است،قسمت درونی تاج را عاج می نامند که زیاد مستحکم نمیباشد و در مقابل پوسیدگی مقاومت چندانی از خود نشان نمی دهد اما قسمت بیرونی تاج را ،مینا گویند که سخت ترین عضو بدن است و مقاوم در مقابل پوسیدگی.

ریشه ها هم از دو قسمت تشکیل شده اند، قسمت درونی را عاج و قسمت بیرونی را سمان گویند. عاج وسمان در مقابل پوسیدگی مقاوم نبوده و بسیار ضعیف می باشند. تا زمانی که عواملی مانند پوسیدگی ،ضربه ویا عفونت باعث از بردن عروق و اعصاب دندان ها نشوند دندان ها زنده بوده و به تحریکات مختلف از قبیل سرماو گرما جواب می دهند. ولی چنانچه عوامل ذکر شده باعث از بردن اعصاب و عروق شوند،دندان ها نکروز می شوند و یا اصطلاحا دیگر زنده نیستند،اما این به منزله این نیست که قدرت وکارایی ندارند بلکه کماکان وظیفه خود را که همانا جویدن ،صحبت کردن وحتی زیبایی رابه خوبی انجام داده اما فقط به تحریکات جواب نمی دهند وبسیار شکننده خواهند بود.

در صورت برهم خوردن فلورنرمال دهان علاوه بر اسیب به دندان و ایجاد پوسیدگی ،بیمارهای پریودنتال (بیماری لثه ) نیز نقش به سزایی در ایجاد هالیتوزیس دارند ،با بروز این بیماری احتمال درگیری لثه و لیگامنت ها و ساختارهای نگه دارنده ی دندان ها ،بالا رفته و شرایط برای برهم خوردن فلور نرمال دهان محیا خواهد شد و بسته به میزان الودگی پلاک های باکتریایی در اطراف دندان و لثه ،عفونت گسترش پیدا میکند،به عبارتی:

S.mutans:

علت اصلی پوسیدگی و کمک به شکل گیری پلاک میکروبی میباشد.

s.mitis:

مستقر در سطوح دندان ها، معمولا در موارد باکتریمی بعد از کشیدن دندان یافت می شود، در افراد مبتلا به اندوکاردیت یافت می شود.

s.milleri:

در فلور شکاف لثه وجود دارد و در صورت برهم خوردن فلور در ابسه ی دندانی حضور خواهد داشت .

Actinomyces:

در ایجاد و بلوغ پلاک میکروبی موثر بوده و به باکتری های دیگر متصل می شود.

Lactobacilli:

عمدتا در سقف دهان یافت می شوند،و عامل موثر در پوسیدگی میباشد.

ژنژویت :

http://uupload.ir/files/cw27_gin2.png

خفیف ترین شکل بیماری پریودنتال میباشد که توسط باکتری های مستقر در پلاک ها ایجاد میشود و به دنبال ان شاهد تورم ،التهاب ،قرمزی و نرمی در لثه بروز پیدا خواهد کرد و در هنگام مسواک زدن نیز دچار خونریزی خواهد شد .

افراد مستعد این اختلال:

مبتلا به دیابت که میزان قند خونشان تحت کنترل کامل نمیباشد.

زنان باردار

افرادی که کانترسپتیو (قرص های جلوگیری از بارداری )مصرف میکنند

افرادی که داروهای کورتیکواستروئید مصرف میکنند

افراد ی که داروهای ضد صرع(کاربامازپین ،سدیم والپروات ،دیلانتین ...) ،ضد فشار خون (املودیپین، دیلتیازم، نیفدیپین، وراپامیل ) مصرف میکنند.

حساسیت دارویی نسبت به داروهای فنی توئین ،باربیتال ،

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض سرب و بیسموت

مسواک زدن شدید همراه با شست شوی سخت و شدید

پریودنتیس مزمن :

http://uupload.ir/files/qxz_chron1.png

 شکل پیشرفته ی ژنژویت میباشد که علاوه بر درگیر شدن لثه ،بافت حایل میان دندان و لثه به نامِ پریودنتال لیگامنت را که وظیفه ی حفاظت و تغذیه ی دندان را برعهده داشته در گیرکرده و در نهایت استخوان زیر لثه نیز دچار مشکل میشود و حفره هایی دهانی (پاکِت مانند)بین دندان و لثه ها تشکیل میشود ،در این حالت لثه ها نسبت به جایگاه اولیه در حالت طبیعی عقب نشینی کرده و در صورت عدم درمان به استحکام دندان اسیب زده و باعث شلی دندان خواهد شد .

پریودنتیس ناشی از شرایط بدن :

اگر بادرمان پریودنتیس مزمن با انتی بیوتیک و جرم گیری و رعایت بهداشت مجددا بروز پیدا کرد ،میتواند حاکی از وجود بیماری سیستمیکی از قبیل نوتروپنی (کم شدن نوعی از سلول های ایمنی بدن از جمله نوتروفیل )و بیماری ژنتیکی باشد .

دندان عقل نهفته :

در دهان یک انسان بالغ 32 دندان وجود دارد ،چهار عدد از دندانها که در قسمت انتهایی قوسهای دندانی رشد میابند و دندان عقل نامیده میشود. سن تقریبی شروع تشکیل آنها در استخوان فک ۹-۱۰ سالگی بوده، تاج انها در ۱۴ سالگی کامل شده و در سالهای آخر دوره نوجوانی شروع به رویش در داخل استخوان نموده و بعد از ۱۶ سالگی در دهان ظاهر می‌گردند اما :

اگر فک متناسب با رویش دندان رشد کافی نداشته باشد

جهت مسیر رویش غیر عادی باشد

دندان قادر به رویش نبوده و در استخوان به صورت نهفته باقی خواهد ماند،دراین صورت لثه ی دندان نهفته که به محیط بیرون دهان راه باز کرده است به طور مکرر دچار عفونت شده و در صورت عدم درمان دچار ابسه و سلولیت خواهد شد که علاوه بر اسیب به بافت لثه ،ساختار دندان مجاور را نیز مورد هدف قرار داده و در نهایت به علت تجمع باکتریایی بالا باعث ایجاد هالیتوزیس خواهدشد.

زروستومیا (خشکی دهان ):

هالیتوزیسی با منشا دهانی که به دنبال مصرف داروهای انتی هیستامینی ،ضدافسردگی،داروهای ضد فشار خون ،دیوریتیک (هیدروکلرتیازید، فوروزماید، تریامترن و ...) ،انتی کولینرژیک(پروپانتلین ،اتروپین ،کلیدینیوم –سی، ،انتی سایکوتیک (کلرپرومازین فلوفنازین  پرفنازین ، تیوتکسین و ..)وبه دنبال مشکلات بزاقی،بیماری خودایمنی مانند شوگرن،ارتریت روماتوئید ،اریتماتوز سیستمیک و افراد تحت شیمی درمانی ایجاد خواهد شد.

سینوزیت مزمن:

در حالت عادی ترشحات داخل سینوسها به درون فضای بینی تخلیه می‌شود،اما در هنگام ابتلا به سرماخوردگی و یا حساسیت و ... ملتهب شده و در تخلیه ترشحات خود دچار مشکل می‌شوند و در نهایت باعث گرفتگی بینی و سپس شرایط برای رشد باکتری و قارچ وعفونت سینوس و در نهایت هالیتوزیس فراهم خواهد شد.

فارنژیت حاد باکتریال یا ویروسی :

در ناحیه ی اوروفانکس (انتهای حفره ی دهان  یا به اصطلاح عادی حلق )دو لوزه در طرفین قرار دارد و زمانی که عفونتی در انها ایجاد شود دچار تورم و اگزودا (درد و گاهی چرک )گردیده و به این بیماری تونسیلیت یا عفونت لوزه گفته میشود .

اگر توام با عفونت لوزه (تونسیلیت ) ،حلق نیز دچار عفونت گردد (فارنژیت ) فرد مبتلا به تونسیلوفارنژیت میگردد و بر اساس میزان میکروارگانیسم ها میتواند درجه ای خفیف تا شدید داشته و متعاقبا میزان شدت هالیتوزیس را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

برونشکتازی :

عفونت مزمن درمان نشده به دنبال سرماخوردگی های باکتریال و یا ویروسی که باعث اسیب به بافت ریه خواهد شد و با سرفه های دائمی و خلط پایدار باعث ایجاد هالیتوزیس خواهند شد،گفته میشود.

ریفلاکس :

برگشت اسید معده به مری به دلیل وجود اختلال در دریچه ی معدهکه در نهایت گوارش غذا نیز با مشکل مواجه خواهد شد و علاوه بر ان حلق بیمار نیز به دنبال اسید برگشتی دچار فرسایش گردیده و قرمز و ملتهب میباشد .

عدم تعادل قند خون در فرد سالم یا دیابتیک (بیمار) :

این افراد به دلیل ابتلا به دیابت و تولید استات و هیدروکسی بوتیرات ،تنفس انان بویی اسیدی و شبیه به استون یا میوه دارد.

عملکرد نامناسب کلیه :

ابتلا به اورمی (بالا بودن کرآتینین خون و ... ) و یا بیماری گلومرونفریت که باعث افزایش اسید اوریک خون گردیده و بازدم فرد بوی شبیه به امونیاک یا بوی ماهی دارد.

چگونه هالیتوزیس تشخص داده میشود :

معمولا برای تشخیص از دو روش مستقم یاغیر مستقیم استفاده میشود.

روش مستقیم :

1.روش ارگانولپتیک:

استشمام بوی تنفس حاصل از بینی ،به گونه ای که اگر بوی نامطبوعی داشته باشد نشان از وجود اختلال در سینوس ،بینی ،دستگاه تنفس ،دستگاه گوارش میباشد.

تست بوی نخ دندان :نخ دندانی که از لابه لای فواصل دندانی عبور کرده است.

تست بوی بزاق :قرار دادن تیوب حاوی 1 تا 2 میلی لیتر بزاق بیمار به مدت 5 دقیقه در دمای 37 درجه سانتی گراد و سپس بررسی و تشخیص شدت ان.

2.هالیمتر (نمایشگر سولفید) : بیمار بازدم خود را درون تیوبی کوچیک میدمد ،تیوب به پمپ مکنده متصل میباشد وان نیز به نوبه ی خود به مانیتور متصل میباشد ،مانیتور با انالیز حجم سولفور و متیل مرکاپتان موجود در بازدم میزان هالیتوزیس را مشخص خواهدکرد.

روش غیر مستقیم:

اسمیر و سنجش انزیمی :نمونه ای که به وسیله ی پنبه از سطح زبان و نواحی بین دندانی برداشته میشود،و پس از طی کردن مراحل ازمایشگاهی در صورت وجود باکتری   8B.forsythus  /P.gingivalis جواب تست به رنگ ابی نشان داده میشود و هر چه شدت رنگ ابی بیشتر باشد ،شدت و میزان رنگ ابی بیشتر خواهد شد .

هالیتوزیس کاذب:

شرایطی که هالیتوزیس وجود ندارد اما بیمار معتقد است که دهان او بوی نامطبوعی دارد و متعاقبا مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

هالیتوفوبیا:

در صورتی که بیمار مورد بررسی و درمان  لازم از نظر انواع هالیتوزیس قرار گرفته باشداما باز هم اصرار بر وجود هالیتوزیس داشته باشد ،در این صورت این حالت را هالیتوفوبیا یا ترس از بوی بد دهان مینامندو علت ایجاد ان صرع لوب گیج گاهی در مغز میباشد.

برای درمان افراد مبتلا به هالیتوفوبیا از تکنیک ساده "کیسه هوا "استفاده میشود ،به گونه ای که از بیمار خواسته میشود که در کیسه ی پلاستیکی نازک دمیده ،پس از بستن محکم کیسه و گذشت چند دقیقه ،کیسه را در مجاورت بینی بیمار با فشارمناسب رها میگردد ،با خروج هوای خارج شده ،بیمار اطمینان پیدا کرده که مبتلا به هالیتوزیس نمیباشد ،اما در صورت اصرار مکرر تنها درمان باقی مانده مراجعه به روانپزشک میباشد.

درمان هالیتوزیس با منشا دهانی:

مراجعه به دندان پزشک و بررسی وضعیت دهان و دندان وحذف پوسیدگی و تعویض به موقع روکش های دندانی

در صورت سالامت دهان ودندان مراجعه به متخصص داخلی و انجام ازمایشات لازم جهت تشخیص عامل اصلی هالیتوزیس

بهداشت صحیح دندان و استفاده مرتب و کافی ازمسواک و نخ دندان

اسکراب کردن زبان ،به گونه ای که سطح استریل اسکراب به خوبی با پرزهای دهان از انتها تا ابتدای دهان تماس داده شود .

استفاده از دهان شویه های کلرهگزیدین 2% ،ستیل پریدیتیوم کلراید ،تریکلوزان جهت کاهش گاز های سولفور دار

دهانشویه ی ایرشا ،با سست کردن پلاکت های متصل به دندان از ایجاد پوسیدگی جلوگیری کرده و باعث کاهش هالیتوزیس میگردد.

ادامس های مرغوب با طعم اکالیپتوس

مصرف چای سبز که حاوی ترکیبات فتولی بوده و اثراتی ضد میکروبی و دئودورانتی دارد میزان سولفید هیدروژن و متیل مرکاپتان را کاهش می دهد.

شیر کامل به دلیل داشتن چربی موثر و مفید  نسبت به شیر کم چرب نقش موثرتری در کاهش هالیتوزیس دارد.

مصرف متناسب قهوه  باعث کاهش 85%هالیتوزیس خواهد شد.

جویدن دانه ی رازیانه ،چوب دارچین ،کندر ،جعفذی تازه

استفاده از محصوات پروبیوتیک به مقدار کافی

شاد و سلامت باشید.

"Es.aida"