خانواده برتر

سلام

صحبت های آقای علی جون طی چند پست اخیر درباره علامت دست امتیاز دهی باعث شد این سوال برای من پیش بیاد که چه شد بیلاخ به لایک تبدیل شد . قبل از نگارش این موضوع چرخی تو سایت های مختلف زدم تا بتونم چکیده ای از مطالب رو بیان کنم.

حتما یادتون میاد که در دوران نوجوانی بدترین کاری که میتونستیم با انگشت شستمان بکنیم این بود که اون رو بالا بگیریم و حواله کسی بکنیم و گاهی هم با کلماتی مثل " بیا "یا " بیلاخ "  طرف مقابل رو بیشتر مورد عنایت قرار می دادیم. این حرکت دست تا جایی به مفهوم بد بین ما رواج داشت که حتی تو فیلم های خارجی، صدا و سیما اون رو سانسور می کرد.

گذر زمان و دگردیسی فرهنگی سبب شد این حرکت دستی معنای زشت خودش رو بین ما از دست داد که هیچچچچچچ بلکه معنای اکی و فهمیدم و عالی و قبول است به خود گرفت. و حتی علامت دو انگشتی پیروزی (victory) که اولین بار وینستون چرچیل نخست وزیر بریتانیا بعد از پیروزی بر هیلتر به مردم نشان داد و به نمادی بین المللی تبدیل شد بین ما ایرانیها فراموش شده و جای خودش رو به لایک یا همون حرکت شست رو به بالا داد که زمانی به عنوان فحش ناموسی بصری بین مردم رواج داشت.

انگشتان دست در زبانهای مختلف دنیا مفاهیم متفاوت دارن :

در لغت نامه دهخدا به کسی که کار اشتباهی رو از سر نادانی و ناآگاهی انجام می دهد بیلاخ می گویند که معمولا با اشاره انگشت شست همراه است و بر خلاف آنچه خیلی ها فکر میکردند معنای فحش جنسی نمی دهد و معنای ساده ش همون " خاک بر سرت " خودمون میشه.

حتما داستان بیلاخوخان به گوشتون خورده، در چند سال اخیر داستانی بین مردم در فضاهای مجازی رد و بدل شد که ریشه لایک رو به فرهنگ ایرانی ها نسبت میدن و اون رو مایه افتخار میدونن.

در زمان حمله مغول ها به ایران سردار بی رحم مغول به نام بیلاخوخان  پس از دستگیری یکی از سرداران دلاور ایرانی 4 انگشت دست اون رو قطع میکنه. پس از نجات سردار ایرانی از زندان و پیروزی لشگر او بر بیلاخوخان مردم هنگام تجمع جشن پیروزی 4 انگشت خودشون رو جمع کرده بودن و انگشت شستشون رو نشون هم میدادن، و بعد ها بیلاخ به بی لایک و لایک تغییر کرد که البته هنوز صحت این داستان مشخص نشده.

با پخش فیلم هایی مثل ترمیناتور که توسط آرنولد یا گلادیاتور که توسط امپراتور کومودوس علامت شست نشون داده میشه، و رواج داستان هایی بی پایه و اساس سعی کردن دید مردم رو نسبت به این حرکت دستی تغییر بدن اما سوال اینجاست که اگر هدف اصلاح فرهنگی بود چرا علامت انگشت میانی ( که در فرهنگ غربی به انگشت فحش جنسی شناخته شده ) جای انگشت شست رو بین ما گرفت ؟ لا اقل انگشت شست خودمون رو به خاک بر سرت میشد تعبیر کرد . میشد رو این مفهوم فرهنگ سازی بشه لا اقل نه اینکه یک علامت دیگری رو جایگزینش کنن.

"رضوان حق گو"