خانواده برتر

 حضرت امام باقر(علیه‌السلام) فرموده: «التّائب من الذّنب کمن لا ذنب له: توبه کننده از گناهان مانند کسى است که گناه ندارد».[1]

با توجه به این آیات و روایات به نظر می‌رسد که شخص گناهکار بعد از توبه حقیقی، دقیقا مانند کسی است که آن گناه را انجام نداده است، به این معنا که تمام آثار دنیوی و اخروی آن گناه از او برداشته می‌شود؛ چرا که گناه، آثاری مانند دوری از خدا، قساوت قلب، بسته شدن درهای آسمان به روی انسان و ... را به دنبال دارد، انسان تائب، با توبه خود این موانع و این آثار را برداشته و درست مانند کسی است که گناهی مرتکب نشده و این آثار را برای خود به وجود نیاورده است.

اما این سخن، به این معنا نیست که او دقیقا مانند کسی شود که چندین سال به عبادت با خدا و انجام مستحبات مشغول بوده است؛ برای واضح شدن این مطلب می‌توانیم این گونه مثال بزنیم، که دو نفر از  تهران می‌خواهند با ماشین خویش به سمت مشهد حرکت کنند، شخص اول(صالح) از ابتدای صبح شروع به حرکت به سمت مشهد می‌کند، ولی شخص دیگر(توبه کننده) به سمت قزوین و زنجان می‌رود، و بعداً متوجه می‌شود که مسیر را اشتباه رفته است، او باید برگردد و تهران شروع کند، ولی در این مدت زمانی را از دست داده است و طبیعی است که فرد اول، از وی جلوتر باشد.

البته این نکته هم نباید فراموش شود که اگر شخصی در توبه خود جدیت به خرج داده و تمام توان خود را برای جبران گذشته به کار گیرد و خداوند متعال صدق او در توبه و جبران گذشته را بداند، علاوه بر از بین بردن آثار گناه، امتیازهایی هم به او می‌دهد که بیشتر و سریع‌تر حرکت کرده و خود را به مقربین درگاه الهی برسند؛ لذا از تبدیل گناهان به حسنات و ثواب، سخن گفته و می‌فرماید: «مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحیما[فرقان/70] مگر کسانى که توبه کنند و ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند، که خداوند گناهان آنان را به حسنات مبدّل مى‏‌کند؛ و خداوند همواره آمرزنده و مهربان بوده است‏». این لطف خداوند متعال به شخص تائب است، خدا می‌خواهد او نیز رشد کرده و خود را هر چه سریع‌تر به اولیای الهی برساند، لذا نه تنها گذشته او را پاک می‌کند، بلکه تمام سیئات او را به حسته و نیکی تبدیل می‌کند تا درهای آسمان زودتر به روی او باز شود، به همین خاطر می تواند گفت: شخص تائب می‌تواند با سرعت بیشتری خویشتن را به فرد صالحی که یک عمر در راه خدا مجاهدت کرده است برساند.

در نتیجه: توبه آثار گناه را پاک می‌کند؛ اما اگر کسی در توبه جدیت به خرج دهد و تلاش خود را برای جبران گذشته به کار گیرد و عمل صالح انجام دهد، خداوند متعال نیز به او کمک کرده و گذشته او را جبران و تبدل به حسنه می‌کند تا به سرعت مسیر کمال را طی کرده و به مقربان درگاه الهی برسد.